امروزه جذب منابع مالی در انواع و اشکال مختلف به یکی از پیش‌نیازهای دستیابی به اهداف توسعه ای تبدیل گردیده است و با توجه به وضعیت خاص بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه امکان تأمین سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های بزرگ به راحتی فراهم نمی‌شود، لذا استفاده از راه دیگر، یعنی جذب سرمایه‌های خارجی در این کشورها به شدت مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه‌گذاری خارجی عبارت است از به‌کارگیری سرمایه خارجی در فعالیت‌هایی که ریسک برگشت سرمایه و منافع آن به عهده سرمایه‌گذار باشد.

نقش سرمایه‌گذاری خارجی در تأمین مالی و فراهم نمودن منابع مالی مورد نیاز و ایفای نقش مکمل منابع مالی داخلی نیز یکی از کارکردهای مهم آن است. ورود سرمایه‌های خارجی به یک کشور، افزون بر تأمین سرمایه و منابع مالی، اقتصاد و صنعت کشور هدف را از مزیت‌های بسیاری بهره مند می کند. فناوری‌های پیشرفته، تخصص، دانش فنی و نظام‌های مدیریتی، برای بالا بردن سود سرمایه‌گذاران به دنبال ورود سرمایه ی خارجی به کشور میزبان هستند و زمینه‌های تقویت حضور این کشورها در اقتصاد و تجارت جهانی را بیش‌ازپیش فراهم می‌کنند.

انواع روش‌های تأمین مالی خارجی

بر اساس یک تقسیم‌بندی عمومی و کلی، تأمین منابع مالی خارجی به دو روش قرضی و غیرقرضی قابل طبقه بندی است که مرز تفکیک کننده آن‌ها عمدتاً ناظر بر چگونگی ضمانت ریسک‌های تجاری طرح و نقش و تعهدات دولت در پوشش این دسته از ریسک‌ها است:

الف. استفاده از سرمایه‌های خارجی به روش های استقراضی

کشور سرمایه پذیر وامی را از کشور یا موسسه وام‌دهنده دریافت می‌کند و موظف است در سررسیدهای مقرر اقساط بازپرداخت آن را به وام‌دهنده بپردازد. برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

1) فاینانس (Finance)؛

2) ری فاینانس (Refinance)؛

3) یوزانس (Usance)؛

4) اعتبار خریدار (Buyer’s Credit)؛

5) وام‌های بین‌المللی (International Loans).

برخی از ویژگی‌های روش‌های قرضی عبارت‌اند از:

1. تمام ریسک‌های مربوطه طرح بر عهده دریافت‌کننده منابع مالی و دولت است؛

2. تضمین بازپرداخت تمام منابع دریافتی و سود و هزینه‌های مترتب بر آن توسط دولت (درنهایت تقبل تمام ریسک‌های اعتباری توسط دولت)؛

3. بازپرداخت وام بدون ارتباط با اجرا یا عدم اجرای طرح؛

4. اعطای وام (اغلب) مشروط به خرید از تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ارائه‌دهندگان خدمات کشور اعطاکننده؛

5. عدم اطمینان از استفاده مناسب از منابع دریافتی؛

6. دارای آثار منفی بر شاخص‌های اعتبار مالی کشور و تراز پرداخت‌ها و تضعیف‌کننده پتانسیل اخذ وام از خارج توسط دولت.

ب. استفاده از سرمایه‌های خارجی به روش های غیر استقراضی

در این روش تأمین‌کننده‌ی منابع مالی (سرمایه‌گذار) با قبول ریسک ناشی از به‌کارگیری منابع مالی در فعالیت یا طرح موردنظر، برگشت اصل و سود منابع سرمایه‌گذاری شده را از عملکرد اقتصادی طرح انتظار دارد. استفاده از روش‌های سرمایه‌گذاری به صورت‌های زیر انجام می‌گیرد:

1) سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (Foreign Direct Investment)؛

2) سرمایه‌گذاری خارجی غیرسهمی (Non Equity Modes of Investment)؛

3) سرمایه‌گذاری خارجی سهمی در قالب ترتیبات قراردادی (Concession Agreement)؛

4) سرمایه‌گذاری پرتفوی خارجی در بازار اوراق بهادار (Foreign Portfolio Investment)؛

سرمایه‌گذاری خارجی از حیث وضعیت اجرایی پروژه (جدید یا موجود) به‌عنوان مقصد جذب سرمایه خارجی خود به دو صورت قابل‌تقسیم بندی و تفکیک است:

- سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید (Green Field)؛ راه‌اندازی و ایجاد یک فعالیت کاملاً جدید در کشور مقصد است.

- تملک و ادغام یک بنگاه موجود در کشور مقصد.

برخی از ویژگی‌های روش‌های غیرقرضی عبارت‌اند از:

1. ریسک‌های تجاری بر عهده سرمایه‌گذار خارجی و شریک داخلی وی و ریسک‌های سیاسی با دولت است؛

2. تنها تضمین پرداخت خسارت ناشی از مداخلات دولت (مصادره، ملی کردن، وضع قوانین و مقررات مستقیماً مخل سرمایه‌گذاری، نقض قراردادها و تعهدات دولت) بر عهده دولت است؛

3. بازگشت سرمایه پس از اجرا و به سودآوری رسیدن طرح و از محل عواید حاصل از فروش محصولات آن؛

4. امکان برگزاری مناقصه رقابتی بین‌المللی و حصول اطمینان از هزینه کرد بهینه منابع مالی و مدیریت کارآمد آن توسط بخش خصوصی؛

5. استفاده قطعی از منابع دریافتی به دلیل منافع سرمایه‌گذار و نظارت عالیه هیئت سرمایه‌گذاری خارجی و سازمان سرمایه‌گذاری؛

6. دارای آثار مثبت بر شاخص‌های اعتبار مالی و تراز پرداخت‌های کشور و مشوق ورود سرمایه خارجی بیشتر.

خدمات

یکی از اصلی‌ترین تخصص‌ها و خدمات شرکت مشاور سرمایه گذاری امین نیکان آفاق، تأمین منابع ارزی مورد نیاز طرح‌ها و پروژه‌های شرکت‌های ایرانی از طریق سرمایه گذاران بین‌المللی می‌باشد. شرکت مشاور سرمایه‌گذاری امین آفاق با پشتوانه دانش علمی و عملیاتی متخصصان مجرب و همچنین ارتباطات استراتژیک خود با نهادهای مالی بین‌المللی معتبر و با همکاری های مستمر و متقابل بین‌المللی، مجموعه کاملی از خدمات را در تأمین مالی از طریق جذب سرمایه‌گذاران خارجی را ارائه می‌نماید که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

1. مشاوره نحوه تأمین منابع مالی خارجی و تعیین زمان، روش و میزان مناسب برای عرضه؛

2. ارائه مشاوره در مورد فرصت‌ها و زمینه‌های تامین مالی در حوزه‌های تولید، تجارت، خدمات و ساخت‌وساز و املاک؛

3. مشاوره ارزشگذاری و قیمت مناسب در معاملات با سرمایه‌گذاران خارجی؛

4. مشاوره شراکت و انتخاب سرمایه‌گذاران خارجی معتبر و مورد وثوق؛

5. مشاوره و بازاریابی جهت انتقال مالکیت، ادغام، تملک و تفکیک با سرمایه‌گذاران معتبر خارجی؛

6. کمک به شناسایی، انتخاب و جذب سرمایه‌گذار خارجی؛

7. بازاریابی و فروش اوراق بهادار به سرمایه‌گذاران معتبر خارجی؛‌

 - شناسایی سرمایه‌گذاران نهادی خارجی (ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بازار ایران) و تعیین و انتخاب سرمایه‌گذاران مناسب با توجه به شرایط محیطی؛

- عرضه سهام در بورس‌های خارجی؛

- بازاریابی و شناسایی سرمایه‌گذاران خارجی جهت معاملات عمده و بلوکی؛

 - عرضه گواهی سپرده فراملی در خارج از کشور (عرضه عمومی یا خصوصی)؛

8. مشاوره، طراحی و ارائه طرح‌های توجیهی قابل‌قبول برای بانک‌های بین‌المللی؛